Stress is een psychologische en fysiologische reactie van het lichaam op gebeurtenissen, situaties en ervaringen. Die reactie kan verschillen tussen mensen. De manier waarop je met deze elementen omgaat, bepaalt of je effectief stress krijgt. Het hangt af van:
De gebeurtenissen, situaties en ervaringen die potentieel stress kunnen opleveren zijn stressoren. Deze elementen leveren niet noodzakelijk altijd stress op. Er zijn verschillende soorten stressoren:
Interne en externe stressoren:
Acute en chronische stressoren:
Door acute stressoren komen adrenaline en noradrenaline vrij. Die hormonen zorgen voor extra energie, waardoor je spontaan snel kan reageren: “vechten” of “vluchten”.
Je lichaam reageert hierop:
Op korte termijn is blootstelling aan deze hormonen geen probleem en volgens sommigen zelfs positief.
Niet alle stress is onrustwekkend. Er is niks met een uitdaging als je daarna voldoende ontspanningstijd hebt. Problemen ontstaan als er enkel nog stresspieken zijn zonder herstelperiode.
Blootstelling aan stress op lange termijn wordt schadelijk. De stressreactie verstoort het emotioneel en fysiologisch functioneren. De chronische, langdurig aanwezige, stressoren stimuleren de aanmaak van cortisol. Hierdoor kan de stressweerbaarheidsgrens worden aangetast en dalen. Dan krijg je fysieke stresssymptomen zoals hoofdpijn, maagpijn, vermoeidheid en slapeloosheid. Als de stressweerbaarheidsgrens erg daalt, dan leidt dat tot uitputting en burn-out. In geval van uitputting kan je, door de juiste maatregelen, je stressweerbaarheidsgrens opnieuw laten stijgen. Ze zal helaas wel nooit meer op het oorspronkelijke niveau terug komen. Het is dus erg belangrijk aandacht te besteden aan goed omgaan met stress en uitputting te voorkomen.
Stress leidt tot verschillende symptomen die met elkaar samenhangen:
Fysieke symptomen:
Emotionele symptomen:
Mentale symptomen:
Gedragssymptomen:
Bron van deze cijfers: de werkbaarheidsmonitor.
Specifieke cijfers uit maatwerkbedrijven en de socioculturele sector zijn helaas niet beschikbaar.
Wil je op het werk de stress verlagen? Op deze hele website vind je een heleboel tips. Je kan je inzetten op: