balans werk-privé

Wat is een goede werk-privébalans?

De balans tussen werk en privé bepaalt voor een groot deel hoe jij je voelt bij je werk.

Je hebt een goed evenwicht nodig tussen

  • een job die voldoening geeft
  • een privéleven om de batterijen op te laden, waarin zowel ruimte is voor
    • het gezin
    • de ruimere omgeving
    • vrijetijdsactiviteiten
    • andere verplichtingen

Een goede balans vinden is een grote uitdaging voor de medewerker, de leidinggevende en de organisatie.

De persoonlijke situatie en prioriteiten van de medewerker zelf bepalen dit evenwicht voor een groot stuk. Dit hangt samen met de levensfase van de medewerker. Mensen met jonge kinderen vinden het bijvoorbeeld vaker moeilijk werk en privé te combineren. Voor ouder wordende medewerkers kan het dan weer zwaarder zijn om te werken in onregelmatige roosters, of weekend- en avondwerk doen.

Waaraan merk je dat werk en privé niet in balans zijn?

De werk-privébalans heeft een invloed op het ziekteverzuim, het verloop in organisaties en de haalbaarheid van de pensioenleeftijd. Een moeilijke combinatie van beide leidt tot stress.

Hoeveel mensen uit de social profit hebben last van een slechte werk-privébalans?

In de welzijns- en gezondheidssector ligt het percentage medewerkers met een problematische werk-privébalans iets lager dan in de volledige Vlaamse arbeidsmarkt. Toch zijn er belangrijke verschillen tussen de subsectoren. Zo zien we dat meer medewerkers in de woonzorgcentra en beduidend minder medewerkers uit de gezins- en bejaardenhulp hier op botsen.

Bron van deze cijfers: de werkbaarheidsmonitor.
Specifieke cijfers uit maatwerkbedrijven en de socioculturele sector zijn helaas niet beschikbaar.

Tips

Klik op een rol in de organisatie om alleen de tips voor leidinggevenden (rood), medewerkers (grijs) of organisaties (groen) te zien. 

Werkdruk

Ligt een hoge werkdruk aan de basis van je probleem? Bekijk onze tips rond hoge werkdruk.

Tijdskrediet

Overweeg je tijdskrediet of een thematisch verlof? Bekijk hier de mogelijkheden rond verlofstelsels en tijdskrediet.

Eigen situatie

Denk na over je eigen situatie en houding en hun invloed op de werk-privébalans. Zijn je verwachtingen realistisch? Zijn er zaken die je (tijdelijk) kan laten vallen? Bekijk onze tips over je eigen inbreng.

Stress

Een moeilijke werk-privébalans kan leiden tot stress. Bekijk hier onze tips om er mee om te gaan.

Deeltijds werk?

Overweeg je deeltijds te gaan werken? Bekijk hier de voordelen en valkuilen.

Woon-werkverkeer

Weegt je woon-werkverkeer door? Klik hier.

Hou de zaken gescheiden

Op je werk te veel bezig met je privéleven en in je privé te veel bezig met je werk? Pak het aan.

Overuren

Een fris hoofd of overuren? Klop je overuren omdat iedereen ze klopt? Zijn ze nuttig? Hopen jij of misschien je collegas dat er iets aan vasthangt? Neem je verantwoordelijkheid en ga niet mee in een dergelijke organisatiecultuur.

Druk van vrijwilligers

Werken met vrijwilligers met hoge verwachtingen die zelf hun vrije tijd opofferen voor een project is niet altijd makkelijk. Het kan een impact hebben op de werk-privébalans. Bekijk hier hoe je dit vlotter kan aanpakken.

Stress

Een moeilijke werk-privébalans kan leiden tot stress. Bekijk onze tips om er mee om te gaan.

Nut van overuren

Organisaties kampen wel eens met een "overurencultuur"Medewerkers presteren heel wat overuren omdat andere collega's het ook doen en ze vrezen niet professioneel te zijn als ze het niet doen. Bij zo'n cultuur hoort niet noodzakelijk een hogere output voor de organisatie, maar de werk-privébalans lijdt er wel onder. Doe hier iets aan door resultaatgericht te werken.

Hoe doe jij het?

Als leidinggevende heb je een voorbeeldfunctie. Ga hier bewust mee om en vermijd een van de fundamenten van de overurencultuur in je organisatie te zijn. Ga zelf op tijd naar huis, wees duidelijk over de grenzen met jouw privéleven.

Lonen overuren?

Kloppen medewerkers veel overuren? Is dat wel nodig? Wat zijn de regels rond verlof en dergelijke? Werk aan een duidelijk beleid rond overuren. Er zijn organisaties die een veel betere dienstverlening hebben sinds overuren niet meer door de beugel kunnen. De organisatie werk effectiever, efficiënter en de werk-privébalans van de medewerkers heeft er baat bij.

Mantelzorgvriendelijk beleid

Ook medewerkers die mantelzorgtaken opnemen kunnen het evenwicht moeilijker vinden. Werk aan een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid.

Zelf roosteren?

Organisaties die werken met veranderende uurroosters kunnen er voor kiezen om het team zelf te laten roosteren. Een goed idee?

Glijdende uren?

Glijdende uren kunnen de combinatie tussen werk en privé een pak makkelijker maken.

Telewerk en thuiswerk

Sta telewerk en thuiswerk zo veel mogelijk toe.

Shiften

Nacht- en shiftwerk hebben een heel grote impact op de werk-privébalans. Gebeurt dit in jouw organisatie? Pak mogelijke werkpunten aan.

Deeltijdse valkuilen

Organisaties met deeltijds werkende krachten trappen vaak in bepaalde valkuilen.

Buitenuurse verwachtingen

Zorg voor een duidelijk beleid rond de verwachtingen na de uren met betrekking tot het werk. In welke mate moeten mails en telefoons nog worden beantwoord?

Willekeur?

In veel organisaties worden andere verwachtingen gekoppeld aan bepaalde medewerkers. De medewerkers zonder kinderen of partner zijn bijvoorbeeld die waar men toch net anders naar kijkt als het gaat om onverwachts overwerken of verlof nemen tijdens schoolvakanties. Van deze medewerkers wordt toch meer flexibiliteit verwacht dan van anderen. Zorg voor een rechtvaardig beleid en spreek je verwachtingen expliciet uit.

Werkdruk

Ligt een hoge werkdruk aan de basis van een slechte werk-privébalans? Doe iets met onze tips.

Seniorvakantie

Ga je als 50-plusser na een periode van werkloosheid terug aan de slag? Dan heb je via de seniorvakantie toch recht op het wettelijk minimum van vier weken vakantie. In je vakantieperiode krijg je een uitkering. Op de website van FOD WASO vind je meer uitleg terug over deze regeling.