balans werk-privé

Welke invloed heeft woon-werkverkeer op je gezondheid en werkbaar werk?

Voor de één is de trip van en naar het werk een moment(je) voor jezelf. Je heb tijd of om even te bekomen van de gebeurtenissen thuis of op het werk. Of voorziet voor jezelf een kleine of grote sportieve uitdaging of de fiets. Voor de ander is het een hele onderneming met een wisselend effect op het humeur. 

Het woon-werkverkeer heeft een grote impact op de gezondheid van werknemers. Wie lang pendelt houdt werk en privé bijvoorbeeld moeilijker in balans. 

Lange uren onderweg in de auto of met de trein, de onvoorspelbaarheid van de files en treinen en de zoektocht naar een parkeerplaats hebben impact op

  • psychische en fysieke vermoeidheid; je moet steeds vroeger op om ‘de files voor te zijn’, je voelt tijdsdruk, wat zelfs kan leiden tot agressiever rijgedrag
  • traject- en werkstress; je komt nog voor je werk start gestresseerd aan, je arbeidsvreugde en motivatieis al flink afgenomen
  • werk-privé balans; lange reistijden betekenen minder vrije tijd en meer moeite om je werk en gezin te combineren
  • ziekteverzuim op het werk
  • de kans dat je ander werk overweegt stijgt naarmate je reistijd verhoogt

Overschakelen op het openbaar vervoer of de fiets is alvast een oplossing. Lees onze tips om er het meeste uit te halen.

Tips

Klik op een rol in de organisatie om alleen de tips voor leidinggevenden (rood), medewerkers (grijs) of organisaties (groen) te zien. 

Overtuigingskracht

Overtuig je directie of vakbondsafgevaardige om het thema ter harte te nemen. Vraag naar een bedrijfsvervoerplan. Dit is een 'duurzaam' mobiliteitsplan op niveau van je organisatie. Ze tracht hiermee het woon-werk- en zakelijk verkeer efficiënter te organiseren. Dit gebeurt via het promoten van alternatieven voor het autoverkeer of het voorkomen van (auto)verplaatsingen.

Telewerk

Laat jouw werk het toe? Maak gebruik van telewerk. Hierdoor kan je werk en privé beter op elkaar afstemmen.

Planning

Heb je glijdende uren? Met een degelijke werkplanning kan je misschien de spitsuren vermijden.

Me-Time

Beschouw je tijd in de trein of op de fiets als Me-Time en niet als verloren tijd. Eindelijk tijd om wat bij te lezen. Om je dagelijkse beweging op te krikken of je 10.000 stappen te halen.

Onvermijdelijke treinvertragingen

Heb je regelmatig last van treinvertragingen? Vervelend maar onvermijdelijk. En jij kan er niets aan veranderen. Probeer je hier bij neer te leggen. Het is nu eenmaal jouw vervoersmiddel. Door jezelf hierin op te jagen verspil je heel wat energie. Een goed boek, de krant, kruiswoordspelletjes, kaarten of lekker keuvelen met lotgenoten kunnen je tijd doven. Neem een powerbank mee en trakteer jezelf af en toe op een extra ontbijt.

Gehorig station

Heb je last van het lawaai in het station? Waarom geen oordopjes gebruiken?

Handige apps

De Lijn en de MIVB ontwikkelden handige apps die jou prima op de hoogte houden van de uurregelingen in real-time.

Flirt niet met de tijd

Zet je wekker vroeg genoeg en verlaat op tijd je werk. Voorzie dus voldoende tijd om je trein of bus te halen en bespaar je zo de stress en een sprint naar het station of bushalte.

Na de files naar huis?

Je bent niet gehaast om s avonds thuis te zijn? Ga onmiddellijk na het werk naar een sport- of hobbyclub in de buurt. Zo rijd je na de files naar huis.

Verplaatsingsalternatieven

Bezin je over je manier van verplaatsen. Stel jezelf de vraag of er alternatieven zijn en in welke mate je bereid bent je anders naar het werk te begeven. Kan je carpoolen met een collega? Of afspreken met een buur die dezelfde richting uit moet? Er is een plaats voor auto-delen, Cambio, in je buurt? Probeer het eens uit.

Toch alleen in de auto?

Hou je van lezen maar geen tijd? Waarom geen luister-CD voorzien? Of een nieuwe taal leren? En denk eraan, terwijl je stil staat, om af en toe wat nek- en schouderoefeningen te doen om te ontspannen.

Combineer

Combineer fietsten, wandelen, treinen. Het succes van de plooifiets is hier een mooi voorbeeld.

Laat het toe

Stimuleer telewerk en thuiswerk voor de jobs die dat toelaten. Het verhoogt de tevredenheid en productiviteit en is kosten- en tijdbesparend.

Bedrijfsvervoerplan

Investeer in een bedrijfsvervoerplan. Voor organisaties met meer dan 100 medewerkers die in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest gevestigd zijn, is dit trouwens verplicht. En op federaal niveau is er de verplichte driejaarlijkse enquête woon-werkverkeer voor organisaties met meer dan 100 medewerkers en de Toolbox die je helpt om een succesvol bedrijfsvervoerplan op te stellen.

Aantrekkelijke alternatieven

Maak alternatieven aantrekkelijk. Voorzie in een fiets- en voetgangersvergoeding, een veilige fietsenstalling, een doucheruimte Faciliteer auto-delen, zoals Cambio, en carpooling.

Mobiliteitsbudget

Zet werknemer en werkgever rond de tafel en onderzoek de mogelijkheden van een mobiliteitsbudget als alternatief voor de bedrijfswagen, zodat werknemers hem kunnen vervangen door duurzame vervoermiddelen en -diensten.

Trajectkeuze

De trajectkeuze blijft best een individuele keuze. Een abonnement op het openbaar vervoer of bedrijfsfietsen opleggen zijn geen garantie op succes. Zorg voor een divers aanbod zodat de werknemer kan kiezen naar gelang zijn traject en persoonlijke behoeften.

Mobiliteitscoördinator

Duid een mobiliteitscoördinator aan die zich ontfermt over een goed mobiliteitsmanagement. De Vlaamse Stichting Verkeerskunde organiseert hiervoor basisopleidingen.

Mobiliteitspunt

Laat je adviseren en ondersteunen door experts. Elke Vlaamse provincie heeft een mobiliteitspunt dat voor de organisaties klaar staat om te helpen.

Verplaatsingsgewoontes

Je organisatie verhuist? Weet dat dit stress kan geven bij je medewerkers. Ze moeten hun verplaatsingsgewoontes aanpassen. Begeleid het personeel hierin. Geef hen inspraak in de planning en zorg dat je ze voldoende informeert.

Treinstakingen?

Rijdt het openbaar vervoer niet? Dit wordt op voorhand aangekondigd. Kondig op voorhand aan hoe jullie dit zullen oplossen. Kunnen medewerkers (voor een keer) telewerken? Zijn er collega's die samen naar het werk kunnen rijden? Werken collega's samen op een andere locatie? Wat met telefoontjes? Wie oplossingen zoekt, die vindt er vaak. Bedenk ze gewoon op tijd.

Cijfers over woon-werk verkeer

Het woon-werk verkeer is goed voor 22% van het totaal aantal verplaatsingen in Vlaanderen, gemiddeld is de reisafstand tussen werk en woning 19 kilometer. Uit federale cijfers van 2014 blijkt dat 68,5% van de medewerkers die vanuit Vlaanderen naar het werk gaat 68,5% voor de wagen kiest. De fietsers zijn voor 14,9% vertegenwoordigd, het openbaar vervoer tikte af op slechts 9,2%

In organisaties met minder dan 10 werknemers pendelt 6,3% mistensn 2uur, in grote organisaties (+500 werknemers) is dat 15,6%.

Bron: Rapport 'Pendelen en werkbaar werk'.


Tools

Rapport 'Pendelen en werkbaar werk'

De Stichting Innovatie en Arbeid analyseerde in 2018 de invloed van lange pendeltijden op het welzijn en het functioneren van de medewerkers. De resultaten van deze analyse vind je terug in dit rapport.

Download file